Als je ooit in een Italiaans restaurant hebt gegeten, dan heb je waarschijnlijk gemerkt dat de menukaart anders is dan wat je gewend bent in andere restaurants. Italiaans eten staat bekend om zijn uitgebreide en diverse menukaart, vol met heerlijke gerechten en culinaire hoogstandjes. In deze blog zal ik de verschillende gangen van de Italiaanse menukaart uitleggen, zodat je de volgende keer dat je uit eten gaat in een Italiaans restaurant goed voorbereid bent.

Antipasti

De eerste gang van de Italiaanse maaltijd is antipasti, wat betekent “voor de maaltijd”. Dit is meestal een selectie van voorgerechten, zoals vleeswaren, kaas, olijven, artisjokken, bruschetta en andere kleine hapjes. Het doel van antipasti is om de eetlust op te wekken en de smaakpapillen te stimuleren voor de rest van de maaltijd.

Primi Piatti

De tweede gang is primi piatti, wat “eerste gang” betekent. Dit is meestal een pasta- of rijstgerecht, zoals spaghetti carbonara, lasagne, risotto of gnocchi. In sommige delen van Italië kan dit ook een soep zijn, zoals minestrone of ribollita. Primi piatti zijn meestal rijk en hartig en worden geserveerd als hoofdgerecht in kleinere porties dan wat je misschien gewend bent. Veel toeristen denken namelijk we nemen een primi gerecht, die is namelijk niet zo prijzig en een pasta’tje gaat er altijd wel in. Niet in elk restaurant is een primi ook een ruime portie waar je genoeg aan hebt. Wees hier dus op voorbereid. Mijn ervaring is dat in gangbare restaurants dit vaak genoeg is, al helemaal na een antipasti, maar in luxere restaurants zijn deze porties kleiner.

Secondi Piatti

De derde gang is secondi piatti, wat “tweede gang” betekent. Dit is meestal het hoofdgerecht, dat bestaat uit vlees, vis of gevogelte, geserveerd met bijgerechten zoals aardappelen, groenten of salade. Bekende gerechten zijn onder meer ossobuco, saltimbocca alla romana, bistecca alla fiorentina en pesce alla griglia (gegrilde vis). Net als bij primi piatti worden secondi piatti ook vaak in kleinere porties geserveerd. Ook hierbij geldt dat dat lang niet altijd het geval is. In veel restaurants zijn secondi’s wel grote gerechten en heb je hier wel voldoende aan. In luxere restaurants zijn dit vaak wel wat kleinere porties, omdat ze hier ook eerder verwachten dat je alle gangen afgaat. 

Contorni

Contorni, wat “bijgerechten” betekent, zijn de bijgerechten die worden geserveerd met secondi piatti. Dit kan bestaan uit gegrilde groenten, aardappelen, salade, bonen en meer. Het doel van contorni is om het hoofdgerecht aan te vullen en een evenwichtige en gezonde maaltijd te creëren. Let op: Italianen en salades zijn geen goeie combinatie. Verwacht geen spannende salades. Vaak is dit gewoon een kom met sla en een komkommertje erop. 

Dolci

De vijfde en laatste gang is dolci, wat “dessert” betekent. Italiaanse desserts staan bekend om hun heerlijke smaken en rijke texturen. Populaire desserts zijn tiramisu, panna cotta (gekookte room), cannoli, gelato en sfogliatelle. Italianen nemen vaak de tijd om te genieten van hun desserts, in combinatie met een espresso of een zoete dessertwijn.

Caffè

Hoewel niet technisch een gang, wordt koffie vaak geserveerd aan het einde van de maaltijd. Italianen drinken graag espresso na het eten, hoewel andere soorten koffie ook beschikbaar zijn. Als je echt mee wil doen in de Italiaanse cultuur, bestel dan vooral geen cappuccino. Koffie met melk is iets voor het ontbijt. Nu zijn Italianen inmiddels wel wat gewend door al die toeristen, maar kom op, doe het niet. Als je geen koffiedrinker bent, kun je ook vragen om een digestief, zoals grappa of  limoncello om te helpen bij de spijsvertering en de maaltijd op een smakelijke manier af te sluiten.

Pizza

Nu hoor ik je denken: Is pizza ook een gang op de Italiaanse menukaart? Nee, in de traditionele Italiaanse menukaart wordt pizza niet als een aparte gang vermeld, maar het kan worden geserveerd als hoofdgerecht. In Italië wordt pizza beschouwd als een gerecht uit de snelle hap of als streetfood en wordt het vaak gegeten als een informele maaltijd, in tegenstelling tot de meer formele en uitgebreide gerechten die op de traditionele Italiaanse menukaart staan. Echter, in sommige restaurants in andere delen van de wereld, vooral in toeristische gebieden, kan pizza wel worden opgenomen als een aparte gang op de menukaart.